Three Billboards Outside Ebbing, Missouri

Zelden jongleerde iemand zo zelfverzekerd met tragedie en komedie als Martin McDonagh in Three Billboards Outside Ebbing, Missouri. Een hilarisch feest van scherpe dialogen dat je tot tranen toe beweegt én aan het denken zet.

Als deze film binnenkort geen Oscars wint – en die kans is voor alle duidelijkheid ongeveer nul komma nul nul nul nul nul op tien, om een bekend wielrenner te citeren – dan krijgt Three Billboards Outside Ebbing, Missouri toch zeker de prijs voor de moeilijkst te onthouden titel van 2018. Die verwijst naar de drie enorme reclamepanelen die Mildred Hayes (Frances McDormand) heeft afgehuurd om aandacht te vragen voor de onopgeloste moord op haar dochter, zeven maanden geleden. Op een bloedrode achtergrond schreeuwen zwarte letters: “Verkracht terwijl ze stierf / Nog steeds niemand opgepakt? / Hoe kan dat, chief Willoughby?

“#Metoo
Het is zowat de enige keer dat Mildred haar wanhoop – althans op papier – uitschreeuwt, want tijdens de rest van de film houdt ze zich ijzig kalm. Frances McDormand, minstens even onvergetelijk als in Fargo, speelt haar als een emotioneel verwoeste vrouw die niets meer te verliezen heeft. En dus ook niet bang is om de autoritaire politie van haar kleine stadje openlijk uit te dagen, en zo de hele gemeenschap tegen zich in het harnas te jagen.

Hoe iedereen samenwerkt om haar de mond te snoeren, het doet onvermijdelijk aan het #metoo-debat denken. Maar Mildred laat zich niet intimideren, en vecht indien nodig zelfs fysiek terug met een welgemikte trap in het kruis. Ze is John Wayne en The Bride uit Kill Bill in één – maar dan met een vlijmscherpe tong in plaats van een samoeraizwaard.

Mildreds dialogen – vaak zijn het zelfs veeleer monologen – zijn pure perfectie. Nu en dan heb je zin om recht te veren uit je bioscoopstoel en luid te applaudisseren: voor McDormand, die het allemaal zo droog en minimalistisch brengt, en voor McDonagh, die elke letter van dit bijna twee uur durende feest zelf geschreven heeft. De toon gaat van tragisch naar dolkomisch, en van teder naar brutaal. Soms bijzonder abrupt, waardoor je na een pakkende scène met politiechef Woody Harrelson meteen weer tussen je tranen door moet schaterlachen om Sam Rockwell, zijn trouwe, maar oliedomme hulpje.

Racistische geweldenaar
Rockwells personage Dixon komt hoe langer hoe meer centraal te staan in het verhaal.
Dat je je in zijn personage invoelt, is te danken aan Rockwells verrassende invulling van het personage: in zijn ogen schemert iets goeds, als een hond die met de juiste training wél een brave loebas zou kunnen worden.
Thematisch borduurt McDonagh voort op In Bruges: hoop, en de mogelijkheid tot vergiffenis en verandering, daar gaat het allemaal over. Sommigen vinden het aanstootgevend dat McDonagh de kijker vraagt om sympathie op te brengen voor een diep racistisch personage als Dixon. Die mensen hebben niets van deze film begrepen.
En kan iemand ons nu vertellen hoeveel het kost om zo’n reclamepaneel te huren om onze liefde voor deze film op uit te schreeuwen?

Lieven Trio in De Morgen 8 januari 2018

Zie ook FilmMagie nr. 681