Regisseur
Cineast ZHANG YIMOU werd geboren in 1950. Als cineast van de zogenaamde Vijfde Generatie, is hij bedrijvig in alle takken van de filmindustrie, nu eens als acteur, dan weer als cameraman, producent en regisseur. In de jaren ’80 ontpopt hij zich met zijn debuutfilm HONG GAOLIANG – HET RODE KORENVELD 1987 – tot een van de beste kroniekfilmers van de Chinese samenleving. In die tijd was hij gehuwd met de inmiddels bekende actrice Gong Li, die in zijn eerste films de hoofdrol vertolkte. Op hun palmares staan internationale festivalfilms zoals JU DOU – 1989, DAHONG DENGLONG GAOGAO GUA RODE LANTAARNS – 1991, QIU JU – 1992, HUOZHE – LEVEN – 1994 en SHANGHAI TRIAD – 1995. Met zijn vorige film, NOT ONE LESS – 1997, keerde Zhang Yimou terug naar de eenvoudige plattelandsthematiek van zijn eerste films. Het nieuwe THE ROAD HOME sluit hierbij aan en vormt eigenlijk een tweeluik met NOT ONE LESS.
Centraal staan het belang van het onderwijs op het analfabetische platteland en de impact van de Chinese politiek op het leven van eenvoudige mensen.
De film werd op het Festival van Berlijn 2000 bekroond met de Zilveren Beer en kreeg er de prijs van de Oecumenische jury.
Gegeven
Een succesvol zakenman keert terug naar zijn geboortedorp op het Chinese platteland om er de begrafenis van zijn vader bij te wonen. Zijn moeder wil, tegen de tijdsgeest in, kost wat kost een traditionele begrafenis organiseren. Terwijl de oude vrouw een doek weeft om over de kist te leggen, blikt de zoon terug op het leven van zijn ouders. Hij herinnert zich de verhalen over hoe zijn ouders elkaar leerden kennen. Vader was dorpsonderwijzer. Door met hem te trouwen verzette zijn moeder zich tegen de traditie van het gearrangeerde huwelijk.
Bespreking
THE ROAD HOME is een filmische mijmering in kleur en zwart-wit over heden en verleden.
Zowel in NOT ONE LESS als in THE ROAD HOME staat de figuur centraal van een dorpsmeisje dat door haar vastberadenheid bereikt wat ze wil. In beide films wordt ook het respect voor het dorpsonderwijs benadrukt. Toch is de toon verschillend:
NOT ONE LESS is een sociale film, THE ROAD HOME een echte liefdesfilm.
Met zijn rijke poëtische filmtaal en perfecte cadrages zet Zhang Yimou zich af tegen de huidige vulgarisering van de Chinese cultuur. Beelden van de geliefden die elkaar ontmoeten, naar elkaar kijken of op elkaar wachten toont hij soms repetitief, dan weer in slow motion. Het thema van de liefde is trouwens niet alleen aanwezig in de gevoelsuitingen van de personages.
Hun emoties worden ook gekoppeld aan traditionele Chinese objecten: zo speelt bij de eerste ontmoeting tussen de geliefden een gevlochten rieten mand een belangrijke rol. Het weefgetouw, waarop het hoofdpersonage een rode doek voor het schoolgebouw weefde, laat ze nu herstellen om het lijkkleed te maken. Verder zijn er de porseleinen kom met blauwe bloemen waarin ze het eten serveert voor haar geliefde, of de haarspeld die ze van hem kreeg. Ook gebouwen en plaatsen krijgen een bijzondere betekenis in de film: de waterput, het schoolgebouw en de weg. Langs die weg wachtte het meisje op haar geliefde, toen de politieke situatie hen uit elkaar dreef. Over diezelfde weg zal ze de gestorven echtgenoot naar zijn laatste rustplaats dragen.
Opvallend is ook de rol van de muziek: niet alleen de prachtige score van San Bao, maar ook de natuurgeluiden spelen een primordiale rol om de gevoelswereld van de personages te vertolken. Door deze zuivere eenvoud slaagt cineast Zhang
Yimou erin nooit in vals sentiment te vervallen.
Dirk Michiels, medewerker KFL-Antwerpen