The Namesake

Cineaste Mira Nair wimpelde de laatste Harry Potterfilm af om zich te concentreren op persoonlijkere projecten over haar Indiase roots. Een daarvan is The Namesake, een schitterende kroniek over de Ganguli’s, een familie uit Calcutta die in de jaren zeventig naar New York emigreert.

The Namesake is de verfilming van de gelijknamige, in het Nederlands als ‘De naamgenoot’ vertaalde roman van Jhumpa Lahiri. Lahiri won in 2000 de Pulitzerprijs voor ‘Interpreter of Maladies’ (vertaald als ‘Een tijdelijk ongemak’), een verhalenbundel over de identiteitscrisis van Indiase immigrantenkinderen en hun familie in de VS van vandaag. Het is een thema – het instituut familie en de Indiase diaspora – dat Lahiri in The Namesake opnieuw oppikt en waarover Nair al het bruisende ‘Monsoon Wedding’ draaide.

Het subtiel geobserveerde en vaak onderhoudende portret The Namesake is opgedragen aan “onze ouders die ons alles geven”. Met een tedere gevoeligheid focust deze film dan ook op de band tussen kinderen en hun ouders, zonder in sentimentaliteit af te glijden.

Dit pulserend vertelde familiedrama begint met een gearrangeerd huwelijk tussen de mooie Ashima (Bollywoodster Tabu) en Ashoke (Irrfan Khan), een ingenieursstudent die ze nauwelijks kent en die ze vanuit Calcutta naar een winters New York volgt.

Hun integratie en het niet verloochenen van de Indiase roots keren terug in het verhaal van hun in de VS geboren kinderen en vooral in dat van hun zoon. Die krijgt van zijn vader de naam Gogol, naar zijn favoriete Russische schrijver. Later verwerpt hij die naam, en de dramatische ruggengraat van The Namesake is net het conflict van Sohoyuppie Nick (Kal Penn) met zijn Indiase achtergrond en de moeilijke band met zijn vader en de Indiase tradities.

Nair hanteert een energieke en elliptische stijl. Dat uit zich in een soms episodische aanpak – het verhaal strekt zich uit over meer dan twintig jaar – maar het gemak en het menselijke inzicht waarmee Nair telkens opnieuw de draad oppakt, is indrukwekkend. De originele sfeerbeelden van Frederick Elmes (cameraman van David Lynch en Jim Jarmusch) en de melancholische soundtrack van Nitin Sawhney zorgen bovendien voor indringende audiovisuele impulsen.

Als deze voortreffelijk vertolkte familiesage ontroerend blijft nagalmen, dan komt dat zeker ook door de uitzonderlijke band tussen Ashima en Ashoke die Nair de hele film lang verrassend delicaat onderzoekt.

Luc Joris in De Morgen van 16 mei 2007