The Ice Storm

Verhaal

November 1973, New Canaan – Connecticut. De Amerikaanse maatschappij worstelt met de terugslag van de jaren zestig en krijgt er een paar problemen bovenop. Watergate, Vietnam, de seksuele revolutie en het gevoel dat alles moet kunnen levert onzekerheid op (de tiende verjaardag van de moord op Kennedy en de oliecrisis blijven onvermeld). De maatschappelijke ontwikkelingen brengen iedereen uit evenwicht.

Ook de upper-middle-class-familie Hood wil zich zo goed mogelijk aan de tijdsgeest aanpassen, maar dat levert bepaald spanningen op. Ook al is dat aanvankelijk niet te merken. De familieleden zijn van elkaar vervreemd en allemaal zijn ze druk doende zichzelf te ontplooien. Ook hun kinderen Paul en Wendy. De relatie van Ben en Elena staat op knappen. Zij mist warmte. Hij is een seksuele verhouding aangegaan met buurvrouw Janey Carver. Janey’s man is vaak op zakenreis en zij kan geen vrede nemen met de rol van huisvrouw. Zij heeft twee zoons: Mikey en Sandy. Beide zijn bevriend met Wendy. Met ‘ik-toon-de-mijne-als-jij-de-jouwe-toont’-spelletjes wil Wendy de vriendschap met haar buurjongens wat strakker aanhalen.

De domino’s beginnen te vallen wanneer Mikey en Wendy – denkend dat ze alleen thuis zijn – wat flikflooien terwijl de immer uitdagende Wendy een masker van Nixon op heeft. Ze worden betrapt door een onvoorzichtige Ben die op de eerste verdieping was blijven rondhangen na een onderbroken vrijpartij met Janey.

De werkelijke behoeften van de kinderen zijn emotionele warmte en oprechte ouderlijke bekommernis. Maar hun ouders lijken het einde van hun puberteit te hebben uitgesteld en zijn vooral met zichzelf bezig. Ook al staan de kinderen niet stil bij de aanwezigheid van Ben in het huis van de Carvers, Elena doet er niet lang over om door te hebben wat er eigenlijk aan de hand is. De al broze vrouw barst als porselein.

In plaats van het Thanksgiving-weekend samen te vieren hebben alle gezinsleden eigen plannen. Dit creëert vier verhaalplatforms die aan het slot zeer effectief in elkaar passen. De laatste sequenties – van minder tot heel dramatisch – zorgen voor een bewustzijnsschok en brengen de familie Hood ironisch genoeg weer dichter bij elkaar, zij het misschien maar voor even.

Regisseur en scenario

De literaire symboliek van de storm zal voor de enen betekenisvol zijn, voor de anderen te expliciet overkomen. Het ijs wijst uiteraard op het emotioneel bevroren gemoed van de personages, op hun gevoelsarmoede en de kilheid van de onderlinge betrekkingen. De verschillende elementen die werkelijk op het scherm te zien zijn worden met veel zorg en soberheid gehanteerd. Kleine karakterdetails worden subtiel weergegeven: Paul’s wat literaire taalgebruik, Elena en Wendy die door winkeldiefstal rebelleren om hun frustraties af te reageren, Ben’s neiging te veel te zeggen in een poging zichzelf te overtuigen dat hij communiceert.

Volgens Ang Lee vormt bevroren water niet alleen een spiegel, het tast zelfs de meest stevige materialen als beton en ijzer aan. En als die materialen er niet aan weerstaan, hoe moet het dan met menselijke relaties die in een ijsstorm terecht komen?

In The Ice Storm zijn die erg broos. Velen gaan dan nog, onder invloed van de tijdsgeest, er mee experimenteren. Een houvast is er niet. Niet thuis en niet in de maatschappij. Zelfs de president van de Verenigde Staten zit tot over zijn oren in de leugens verstrikt. Vandaar dat Nixon en het Watergate-schandaal prominent in de film aanwezig zijn. Vooral Wendy is van de beeldbuis niet weg te slaan wanneer Nixon aan het woord is. Voor Ang Lee is Nixon de ultieme vaderfiguur die aan het liegen is. Andere personages in zijn film doen dat op kleinere schaal. Ang Lee: “Misschien heeft het met mijn oosterse achtergrond te maken, maar ik heb een ontwikkeld gevoel voor beheersing en begrenzing. Evenwicht houden in plaats van echt voluit te gaan. En ik geloof ook wel dat het een natuurlijke reflex is om te weten waar je moet stoppen. We zijn misschien niet zo vrij als we denken. In die optiek is het gezin de conservatiefste structuur waarin mensen hun relaties ordenen. Mensen willen in een gezinsverband worden samengehouden. Maar ze willen er ook uit weg. Dat is contradictorisch en dat zorgt dus voor drama.”

 Bespreking

Wat ons betreft, is The Ice Storm een film met veel troeven. Een uitgekiend en uitstekend opgebouwd scenario, priemende dialogen, een beangstigende sfeerschepping, een punctuele tijdsreconstructie. Net als de regisseur zijn ook de acteurs op dreef. Kevin Kline en Sigourney Weaver kende u wellicht al, maar let ook op aanstormend talent als Elijah Wood, Christina Ricci en Tobey Maguire.

                                                                      Nico Krols, medewerker KFL-Antwerpen