The Farewell

Een jonge Amerikaanse keert terug naar haar roots in China, waar ze afscheid neemt van haar terminale grootmoeder. Al weet de vrouw zelf niet dat ze stervende is.
Voor hetzelfde geld was The Farewell een ongetemde, dwaze komedie. Of een suikerzoete film. De ingrediënten waren er, maar regisseur Lulu Wang – niet te verwarren met de Nederlandse schrijfster – weigerde het verzoek van Amerikaanse producenten om helemaal in Hollywoodstijl te werken, inclusief een blanke ster in de hoofdrol.

Het verhaal dat de Amerikaanse cineaste in de plaats gedoseerd brengt, hoefde ze niet eens te verzinnen. Toen Wangs grootmoeder in China ongeneeslijk ziek bleek, wist de familie dat voor het arme vrouwtje zelf verborgen te houden. Het vooruitzicht van haar einde zou haar volgens haar naasten namelijk enkel stress hebben gegeven, en zo haar dood hebben bespoedigd. Goed, maar hoe neem je in hemelsnaam afscheid?
Onder het mom van een trouwpartij, dan maar. De clan die wereldwijd uitgezwermd is, blaast verzamelen in China rond de mater familias (een hartveroverende Zhao Shuzhen). Zolang elk traantje er maar eentje van vreugde lijkt. Vooral haar kleindochter Billi vindt het een loodzwaar toneelstuk om in mee te spelen.

Gek genoeg staat het opzet een sober familieportret vol rake, genegen observaties van vertwijfeling en warmte niet in de weg. Er is veel wat we voor elkaar verborgen houden, suggereert de filmmaakster. Soms doen we dat met de beste bedoelingen. Rechtvaardigt het de onwaarheden?

Rapper wordt actrice

De Amerikaanse rapper Awkwafina, die Billi speelt, is de ingetogen ster van deze bijzondere film. Na kleine rollen in komedies als Crazy rich Asians en Ocean’s 8 laat ze zien tot wat ze als actrice echt in staat is. Met haar hele wezen belichaamt ze de ambivalentie die Billi parten speelt. Zo maakt ze The Farewell tot veel meer dan een bizar toneeltje – al is dat ook de verdienste van Wangs scenario. De jonge vrouw schippert verweesd tussen twee culturen: die van haar Chinese voorouders en het leven zoals ze dat kent in de VS, waar ze sinds haar kindertijd woont. Ze is deel van een ontheemde generatie op zoek naar identiteit. Is het de keerzijde van een geglobaliseerde wereld?

Awkwafina – een naam die Nora Lum op haar zestiende verzon, deels omdat ze zichzelf vreemd (awkward) vond – verdiende de erkenning van de Academy, die ze niet kreeg. Wat betekent een Oscar(nominatie) dan nog
De filmmaakster wisselt zorgzame tableaus af met intieme scènes. Ze verraden haar liefde voor een warm nest. The Farewell is gevoelig, maar niet zeemzoet, eigenzinnig zonder pretentieus te zijn. Het is een ode aan familiale intimiteit, in al haar soms oprechte onbeholpenheid.

Ruben Aerts in De Standaard dinsdag 21 januari 2020

Zie ook FilmMagie nr. 701