The Browning Version

gegeven

Gegeven

Na nagenoeg twee decennia lang klassieke talen te hebben onderwezen in het Engelse internaat Abbey College, maakt Andrew Crocker-Harris zich klaar om de school vaarwel te zeggen. Gezondheidsproblemen dwingen deze briljante kenner van het Grieks en het Latijn zijn baan op te geven. Niet tot grote spijt van rector Frobisher die daarmee verlost is van een al te eenzelvige Crocker-Harris, wiens stugge en strenge houding niet meer overeenstemt met de moderne onderwijsopvattingen. Ook de leerlingen zien met dit ontslag een gehaat figuur uit de school verdwijnen.

Slechts één van hen, de gevoelige Taplow, respecteert zijn leermeester. Het brengt hem op het idee als afscheidsgeschenk een tweedehandsboekje te geven: de Browningvertaling van Aischulos’ Agamemnoon. Deze onverwachte uiting van dankbaarheid en respect maakt Crocker-Harris zo van streek dat zijn pantser van gevoelloosheid en onverschilligheid openbreekt. Hij komt tot het diepe besef dat hij als leerkracht, hoewel ooit als idealist begonnen, toch volledig gefaald heeft.

Figgis’ Versie

The Browning Version is een internationaal erg populair theaterstuk van Terence Rattigan. Samen met regisseur Anthony Asquith bewerkte hij het oorspronkelijke script tot een film die in 1951 verschillende Gouden Palmen in Cannes zou wegkapen. Er volgde nog een TV-versie en… 50 jaar later een nieuwe bioscoopverfilming.

De Amerikaanse Hollywoodregisseur Ridley Scott van o.m. Blade Runner en Thelma and Louise herkent in The Browning Version waarden die anno jaren negentig meer dan ooit actueel zijn. Hij treedt voor het eerst op als producent, laat het script in een moderner kleedje steken en omringt zich met een schare bekende vaklui. Met Mike Figgis vindt hij de gedroomde regisseur: Figgis is een Brit, hij verdiende zijn sporen in de theaterwereld en maakte de afgelopen jaren in Amerika carrière als regisseur van succesvolle films zoals de thriller Internal Affairs (met Richard Gere en Andy Garcia).

Ook bij de keuze van de vertolkers streeft Scott naar een Brits-Amerikaanse combinatie. Naast de Britse giganten Albert Finney en Michael Gambon plaatst hij de Amerikaanse sterren Matthew Modine en Greta Scacchi.

Bespreking

De regisseur schetst sfeervol het leven in en rond een Engelse kostschool. Als kijker word je meegenomen in dit besloten milieu bepaald door oeroude tradities. Het zijn slechts de schaarse moderne elementen die je doen beseffen dat het verhaal zich afspeelt in de jaren negentig: een modern polshorloge, een plastic colafles, een streepje popmuziek.

Toch zijn het niet de sfeervolle fotografie, decors of muziek die The Browning Version zo genietbaar maken. Wel is het Albert Finney die de film zijn gewicht geeft. Opnieuw een monumentale vertolking van een typisch tragisch Finneypersonage (denk maar aan The Dresser of aan de consul in Under the Volcano). Het is aangenaam eens kennis te maken met het type leraar dat het tegenbeeld is van de hartveroveraar in Dead Poets Society.

Jammer genoeg wordt zijn Crocker-Harris naar het einde toe ongeloofwaardig. Hij mag dan verstard, versteend door het leven gaan, dat hij pas aan het einde van zijn loopbaan tot het besef komt van zijn falen is erg onwaarschijnlijk, zeker als dat moet leiden tot een openbare schuldbekentenis. Zodra hij begint te huilen verlaat de film zijn subtiel en emotioneel spoor om te vervallen in sentimentaliteit. Of hoe een Brits gegeven wordt omgevormd tot een te Amerikaans produkt. Wie weet zal ooit James Ivory zich aan een versie wagen. Met Anthony Hopkins in de hoofdrol?

Peter Ceulemans, medewerker KFL-Antwerpen