Still Alice

Interview met Julianne Moore (Oscar beste vertolking vrouwelijke hoofdrol 2014)

In het op een biografie gebaseerde *Still Alice* vertolkt Julianne Moore de rol van een professor linguïstiek die op jonge leeftijd door alzheimer wordt getroffen. De film stijgt uit boven het gemiddelde teeveeziekenhuisdrama, met dank aan de topcast. Moore draagt de film en heeft er haar Oscar dubbel en dik mee verdiend. “Ik was er helemáál niet gerust op dat het geen film voor een of ander wellnesskanaal zou worden. (lacht) Voor een film tekenen betekent altijd dat je een vertrouwenssprong moet maken. Iedereen heeft de beste bedoelingen en de geweldigste ideeën, maar je weet nooit echt of het gaat lukken. Nu hadden we ocharme vier miljoen dollar en minder dan vijf weken om te draaien, in het putje van de winter dan nog. Wat me min of meer geruststelde, was het engagement van cast en crew. We hebben ons allemaal gesmeten.”

Moore oefent haar teksten thuis, iets waar haar kinderen al lang mee hebben leren leven. “Ze geven doorgaans geen bal om wat ik doe, maar Liv – ze is nu 12 – kon het deze keer niet hebben. Ze riep altijd ‘stop it!’ als ik thuis toch stond te repeteren. Ze hield niet van de afwezige manier waarop ik uit mijn ogen keek. Het maakte haar bang.”

Urgente film

Richard Glatzer, co-regisseur en -scenarist van*Still Alice* en een goede kennis van haar, leed aan ALS en overleed een half jaar na dit interview. Dat ze voor haar vertolking putte uit een realiteit die erg dichtbij kwam, steekt Moore niet onder stoelen of banken. Voor een actrice moet het bovendien zowat haar grootste angst zijn dat ze haar geheugen zou verliezen. Die angst geldt voor elke mens, meent Moore. “Alzheimer staat aan de top van wat mensen aanduiden als het ergste dat hen kan overkomen. Het idee dat je jezelf kwijtgeraakt, dat je je intellect en bewustzijn en de mogelijkheid om te communiceren verliest, is verschrikkelijk. Toen ik Richard leerde kennen waren er al symptomen van ALS, maar wist hij nog niet dat hij aan een degeneratieve ziekte leed. Een jaar later, op de set, kon hij enkel nog communiceren via een i-pad. Hij deed dat eloquent en met veel humor. Zijn aanwezigheid heeft ons werk zeker een grotere urgentie meegegeven.”

Existentieel halfjaar

Moore deed een drietal maanden research en praatte met deskundigen en getuigen. Ze leerde een vrouw kennen van 54 die aan jongdementie leed en een rolletje in de film kreeg. “Vooral zij was mijn inspiratie. Ik nam de details van haar gedrag in mij op. Het ging allemaal best diep. Het is een existentieel halfjaar in mijn leven geweest. Ik werd constant aan mijn sterfelijkheid herinnerd. Een mens maakt allerlei leuke plannen. ‘Voor ik sterf, wil ik dit en dat gedaan hebben’. De waarheid is dat je geen controle hebt. Ik wil niet fatalistisch klinken, maar we kunnen dadelijk allemaal in een brand omkomen. (*lacht*) Sorry, ik wilde je niet aan het schrikken brengen. Maar de omgang met mensen die hun einde versneld zien naderen heeft mij nog meer geleerd om ten gronde te waarderen wat er hier en nu gebeurt. Het zou toch goed zijn mocht de film ook daarin sensibiliseren. Ik probeer het Liv alvast mee te geven.” (NK)

Nico Krols in De Morgen 17 maart 2015

Zie ook FilmMagie nr. 653