Stanno Tutti Bene

Regisseur

Guiseppe Tornatore werd geboren in 956 in Bagheria op Sicilië. Al tijdens zijn middelbare sehool jaren realiseerde hij een aantal kort — fi lms. Hij was nog maar zestien toen zijn kortfilm IL CARRETTO opgemerkt werd door de Italiaanse televisie. In 1979 wierf de RAI 1 n 1 YUZ won voor de beste documentaire met een film over de minderheden op Sicilië.

In 1986 draaide hij zijn eerste fictiiefi lm IL CAMORRISTA maar de film werd bulten Italië amper vertoond. Met zijn tweede prent NUOVO CINEMA PARADISO (1988) oogstt.e Tornatore internationaal succes. Waar IL CAMORRISTA zich afspeelde in Napels, was NUC)VO CINEMA PARADISO in Tornatore’s geboorteland Sicilie gesitueerd. De film vertoonde onmiskenbaar een autobiografische inslag: Tornatore zelf had als kind al grote bewondering voor de dorpsbioscoop gehad en wi Ide zich met deze Sicil iaanse c,de aan het fi Immedium herbron— nen. Met succes, want NUOVO CINEMA PARADISO kaapte zowel de speciale juryprijs op het filmfestival van Cannes als de Oscar voor de beste buitenlandse film weg.

Gegeven

Met zijn derde prent STANNI TUTTI BENE (1990) stak Tornatore van Sicilië opnieuw over naar het Italiaanse vasteland om er de balans van de huidige samenleving op te maken.

De films van Tornatore zijn gekenmerkt door hun milde humoristische toon en hun nostalgische kijk op de vergankelijkheid van het leven. Voor de gepensioneerde weduwnaar en volbloed Siciliaan Matteo Scuro is het gezin de kern van de samenleving. Zijn vijf zonen en dochters kregen niet al leen klinkende operanamen mee, maar vulden met hun carrières in de politiek, het bedrijfsleven, de muziek—, film— en universiteitswereld ook de verwachtingen van hun ouders in. Toch gaat Scuro’s geplande fami iereünie op Sicilië voor de zoveelste keer niet door: de kinderen laten het afweten, teveel in beslag genomen door hun werk en carrière . Dus besluit Scuro hen zelf op te zoeken op het Italiaanse continent om zich voor de zoveelste keer te vergewissen van hun succes. Maar zijn treinreis doorheen Italië confronteert de oude man met een ontwortelde chaotische samenleving zonder waardenbesef .

Geleidelijk zal hij de ware aard van zijn kinderen ontdekken.

Bespreking

STANNO TUTTI BENE is een subtiel filmspel over schijn en werkelijkheid. Het onontwarbare stramien van menseli jke en maatschappel ijke leugens wordt met ontroerende. milde en vaak cerebrale humor ontmaskerd. De film werkt op twee niveaus: enerzijds handelt hij over mensen die hun ware identiteit verbergen, anderzi jds toont hij een maatschappij die het houvast met de tastbare realiteit verloren heeft sinds de evolutie van de elektronica en de beeldmedia. Voor Tornatore lijden mens en maatschappij aan hetzelfde euvel : de schijn haalt het op de werkelijkheid, echte communicatie is zoek geraakt . Tornatore laat zijn hoofdpersonage de wereld van achter dikke, troebele brilglazen bekijken. Dat brilletje geeft Scuro niet al leen het uitzicht van een vreemde ouderling. die in de moderne wereld niet meer thuishoort, maar staat ook symbool voor zijn innerl i jke bijziendheid. Zoals hij niet door heeft dat de sterrenhemel rond de Dom van het lucht bezoedelde Milaan slechts een optische illusie is van moderne laserapparatuur, beki jkt hij ook zijn kinderen nog met de vaderogen van weleer en wil hij hun maskerade niet zien. Liever vlucht de bijziende Scuro in een wereld van schijn en illusie, dan de werkeli jkheid te moeten zien.

Wat de stijl en de structuur van STANNO n.rrrr BENE betreft koos Tornatore voor een moderne, Italiaanse “road—movie” langs de belangrijkste Italiaanse steden — Napels, Rome, Firenze, Milaan, Turijn met het oeuvre van Fellini als referentiekader. Scuro’s schijnbare gezinsgeluk wordt in twee beelden samengevat, die het filmverhaal schragen. Enerzijds is er de foto, waarop de vijf kinderen in operakostuum rond hun ouders geschaard zitten, anderzijds is er Scuro’s droom als tevreden ouder onder een strandparasol met zijn spelende kroost tussen water en zand. Geleidelijk aan krijgen beide beelden een grimiger uitzicht: in de foto wordt door de kaartjesknipper per ongeluk een gaatje geboord en in de droom duikt een vervaarlijke algenmassa op, symbolen voor de minder rooskleurige werkelijkheid, die Scuro in de loop van de film ontdekt .

samengelezen door Dirk Michiels. medewerker KFL—Antwerpen