The Shower - Xizhao

Regie en productie

Regisseur Zhang Yang werd in 1965 geboren. In tegenstelling tot zijn collega’s opteert hij voor een onafhankelijke Chinese filmproductie. Hiervoor werkt hij samen met zijn leeftijdsgenoot Peter Loehr. Loehr woont al elf jaar in Azië In 1997 richtte hij Imar Film op, de eerste legale onafhankelijke filmmaatschappij in China. In tegenstelling tot de officiële Xian Film Studio, is Imar Film ook in Taiwan actief, waar de maatschappij een contract heeft met Rock Records voor de. versoreiding van de soundtracks van naar films. Imar Film is vooral popuiair bij jonge, debuterende cineasten, die willen breken filet de traditionele Chinese filmstijl en in de eerste plaats het jonge publiek uit de grootstad willen bereiken. “Ik kom uitde grootstad, het is mijn territorium”, zegt cineast Zhang Yang. “Bovendien worden er overhet platteland al genoeg films gemaakt. Peter Loehr, mijn producent denkt er net zo over. En het publiek blijkbaar ook, want het herkent zichzelf in de verhalen die ik vertel. “

De eerste Chinese productie van Loehr was Spice Love Soup. Meteen ook het filmdebuut van Zhang Yang. De film won verscheidene prijzen in China. Van de soundtrack gingen ruim 500000 exemplaren over de toog. SHOWER lijkt dit succes internationaal te overtreffen. De film werd bekroond op de festivals van Rotterdam, Toronto, San Sebastian en Thessaloniki.

Gegeven

In een oude Chinese volkswijk in Peking exploiteert Meester Mina een van de laatste, traditionele Chinese badhuizen. Hij kan rekenen op de steun van zijn mentaal gehandicapte zoon Er, die mee de klanten bedient. Maar zijn leven wordt plots verstoord door de terugkeer van zijn oudste zoon Da. Deze jonge zakenman houdt er meer westerse principes op na en heeft in Shenzhen gewerkt, een streek die economisch in de lift zit. In feite keerde hij terug naar zijn geboortestad in de veronderstelling dat zijn pa overleden was en dat hij de zaak kon verkopen.

In het badhuis is in al die jaren niets veranderd. De gasten van het eerste uur komen er nog steeds genieten van een massage en drinken er saké. Da vindt vaders commerciële aanpak verouderd. Voor het oog van de klanten voltrekt zich niet alleen een generatieconflict, maar ook een maatschappelijke confrontatie tussen het oude en het nieuwe China.

Tot Da de magie van het badhuis ontdekt en gaat beseffen welke belangrijke plaats de badcultuur inneemt binnen de Chinese gemeenschap.

Bespreking

“Ik ben opgevoed in een hutong, een traditionee/ woonerfin Peking”, getuigt cineast Zhang Yang. “Mijn vader nam me vaak mee naar het badhuis. Op de plaats van ons huis staat nu een flatgebouw. Het oude badhuis is gesloopt. Ook het badhuis in Peking waar de film is opgenomen, ging kort na het beëindigen van de opnamen tegen de v/akte. We kunnen de sne//e maatschappelijke veranderingen niet tegenhouden, maar vaak verdwijnt ook een enorme schat aan tradities en waarden. “

Met XIZHAO – THE SHOWER filmt cineast Zhang Yang een sfeerschets van een traditioneel Chinees badhuis. Nu eens heeft deze prent de kenmerken van een Chinese familiekroniek, dan weer oogt de film als een documentaire over oude Chinese gebruiken. Een bad nemen was voor de oude Chinezen een ritueel. Maar de glorietijd van de badinstelling is inmiddels allang voorbij: de waterleiding is verroest, de verf brokkelt van de nm ⁿ ren, klanten zijn op leeftijd.

Zoals de Chinese sarnenleving aarzelt tussen heden en verleden, zijn ook de uitbaters van het badhuis verdeeld over hun functie in de moderne Chinese samenleving. De vader en zijn gehandicapte zoon leunen aan bij het verleden, terwijl de oudste zoon op de toekomst is gericht. In een schitterende openingssequentie van een hightech, volautomatische douchecel hangt cineast Zhang Yang een hallucinant futuristisch beeld op van de badhuiscultuur: het bad als een soort carwash voor de moderne mens.

Maar in de daarop volgende beelden van het oude badhuis stelt hij zich de vraag of China zo maar kan breken met zijn tradities. Zo groeit de film uit tot een metafoor van de Chinese samenleving. Het badhuis uit XIZHAO is een microkosmos van de spanningen binnen de Chinese maatschappij. Moet het moderne China het ongebreidelde westerse materialisme aanhangen en zijn grenzen openstellen voor de vrije markteconomie of vasthouden aan zijn oude levensopvatting en economisch isolement?

Dirk Michiels, KFL-medewerker