Punch-drunk Love

Punch-Drunk Love is onmiskenbaar een romantische komedie, maar door de molen van Anderson haakt de film zich los van de ongeïnspireerde, clichématige genrefilm die romcoms tegenwoordig zijn. Adam Sandler – gekend van komisch bedoelde puberflics – is perfect gecast als een prettig gestoorde semi-autist die een therapeutische liefde ontmoet.

HET VERHAAL

De antiheld in Punch-drunk love heet Barry Egan, verkoper van toiletproducten en zonderling. Zijn leven wordt voor hem geleid door zeven bazige en hatelijke zussen. Hij is gefrustreerd en reageert zich soms af in aanvallen van extreme agressiviteit, kortom, hij is een beetje gestoord. Je zou van minder, in de — in uiterst verzadigde kleuren gefotografeerde — industriële woestijn van het bedrijventerrein waar hij zijn dagen slijt. Barry heeft er paletten vol puddingpoeder verzameld, omdat hij heeft berekend dat de gratis vliegmijlen op de verpakkingen veel meer waard zijn dan de pudding. Deze anekdote heeft Anderson uit de krant gehaald. Maar de echte airmilesverzamelaar reisde quasi-gratis de wereld rond, terwijl Barry Egan aan vliegangst lijdt. Het mirakel dat deze keer het miserabele leven van de protagonist ingrijpend komt veranderen, is een harmonium. Het ding wordt op een ochtend door een vreemde auto pardoes gedropt op de stoep van Barry’s bedrijfje. Een voorteken. Waarvan, is niet meteen duidelijk — dat is het leuke aan Andersons films: je weet nooit wat je moet verwachten. Het blijkt de Liefde te zijn, in de vorm van de schattige Lena. Die schijnt van Barry’s vreemdheid geen punt te maken en is dus op zijn minst even vreemd. Of is ze niet echt?

ANDERS DAN ANDERS

Een verhaal verzinnen dat Adam Sandler tot zijn recht laat komen is op zich al een bewonderenswaardige prestatie. Maar Paul Thomas Anderson regisseur van ‘Boogie Nights’ en ‘Magnolia’ gaat zowaar nog een stapje verder: hij creëerde voor de Amerikaanse komiek een personage dat zo uit ’s mans andere films gestapt lijkt en toch compleet verrast. Sandler is door de jaren heen zo vastgeroest in zijn voorliefde voor naïeve personages met een licht ontvlambare razernij onder de huid dat zijn werk voorspelbaar is geworden. Je weet dat hij een sul zal spelen, je weet dat hij dingen zal doen die de goede smaak trotseren en je weet dat hij in de loop van de film een paar keer uit zijn krammen zal schieten. Allemaal scènes die we ook in ‘Punch-Drunk Love’ te zien krijgen. Deze keer heet hij Barry Egan, een man die slecht in zijn vel (en zijn kleurrijke maatpak) zit. Hij tracht zijn brood te verdienen met een eigen zaak, die zonder veel succes ongewone toiletproducten aan de man wil brengen, hij wordt dagelijks geterroriseerd door zeven opdringerige en luidruchtige zussen en hij weet niet hoe hij met mensen om moet gaan. Wanneer hij op een dag een sekslijn opbelt om zich een beetje te ontspannen, ontspoort de boel pas helemaal, en dat net op het moment dat hij Lena heeft leren kennen, een lief meisje dat hij wel ziet zitten. Wat aanleiding geeft tot een paar serieuze woede-uitbarstingen, gebroken ruiten en ineengeslagen toiletten.

ANDERSON

Maar voor Anderson is dat maar het begin. Net zoals een chefkok iets bijzonders kan maken van een hamburger of stoofvlees, verzint de cineast zulke onverwachte combinaties met die Sandler-clichés dat je constant op het verkeerde been staat. En het begint al bij de openingsscène. Sandler komt ’s morgens vroeg aan op zijn werk, kijkt uit het raam en ziet een auto zwaar over de kop gaan. Waarna een andere auto een piano op straat zet en wegrijdt. Op een ander moment staat Sandler op de voorgrond te praten, terwijl achter hem een van zijn werknemers ongeveer de boel afbreekt met een vorkheftruck. Of wat vindt u van volgend romantisch gesprek? Zegt Barry tegen Lena: ‘I want to take your face and smash it with a sledgehammer, you’re so pretty.’ Waarop Lena antwoordt: ‘I love you so much I want to rip out your eyeballs and suck on them.’ Anderson stapelt die toetsen zo knap op elkaar dat je op de duur niet meer wat waar zal komen. Het gevolg is dat scènes die in elke andere Sandler-film domme slapstick zouden zijn (tegen een gesloten glazen deur lopen bijvoorbeeld) plots iets teders en sympathieks krijgen. In plaats van louter een dwaze pipo ontpopt Barry zich tot een fascinerende figuur, iemand die in al zijn tics en bizariteiten (hij koopt voor duizenden dollars pudding om gratis vliegmijlen te krijgen) onmiskenbaar menselijk is. Dat ‘Punch-Drunk Love’ bijzonder vindingrijk is met beeld en (vooral) geluid, kun je gezien Andersons staat van dienst al lang geen openbaring meer noemen, maar het blijft adembenemend om te zien. ‘Punch-Drunk Love’ is zonder tegenspreken de meest verfrissende romantische komedie van de laatste tien jaar.

BRONNEN:

Marc Ruyters in De Financieel-Economische Tijd 19/3/2003

Steven De Foer in De Standaard 19/3/2003

Zie ook F&Tv 530