Los Amantes del Circulo Polar

Spanje heeft aanstormend jong talent zat. Vele jonge filmers willen Pedro Almodovar navolgen door een eigen visionaire stijl of bijzondere vertelstructuur te bedenken. Zo hebben Alejandro Amenabar en Alex De la Iglesia een eigengereide manier om een horror- of suspensefilm te regisseren. Ook de beminnelijke Julio Medem wendt een aparte visuele vertelstijl aan voor zijn fascinerende verhalen. Maar vooral wil hij nooit weg uit zijn Baskenland en wil hij van daaruit de nodige erkenning krijgen. Na zijn intrigerende debuut VACAS (1992), het hartveroverende LA ARDILLA ROJA (1993) en, in 1995 de doorbraak met TIERNA blijft regisseur Medem met zijn vierde film trouw aan zijn principes: om boeiende film te maken heb je een goed verhaal met aanstekelijke personages en een interessante visuele benadering nodig.
Voor het eerst heeft Medern ook buiten Spanje gefilmd omwille van het decor dat nodig was om zijn verhaal te vertellen. Maar het verandert niets aan de stijl van zijn werk dat wordt beïnvloed door magisch-realistische toetsen en surrealistische denkbeelden. Hij laat bijvoorbeeld een man van beneden naar boven skiën. Zo gebruikt Medem wel meer palindromen. Volgens de Baskische regisseur wordt heel ons leven bepaald door noodlot en toeval. Alles wat wij doen komt vroeg of laat opnieuw opduiken en zo lijkt het alsof wij in cirkels bewegen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat we mensen ontmoeten met dezelfde naam. Ook voor twee scholieren van acht jaar blijkt dat hun ontmoeting buiten de schoolpoorten op toeval berust. Ana woont bij haar alleenstaande moeder en Otto pendelt tussen zijn gescheiden ouders. Op een dag komen ze mekaar tegen als ze, om verschillende redenen, van school weglopen. Het is duidelijk dat ze iets voor mekaar voelen en het toeval wil dat Alvaro, Otto’s vader, verliefd wordt op Ana’s moeder Olga. Jaren later weten Ana en Otto niet waar ze het hebben. Om dichter bij elkaar te zijn trekt Otto in bij zijn vader, die samenwoont met Olga, dus ook bij Ana. Maar wanneer Otto’s moeder sterft geeft hij zijn vader alle schuld en hij vlucht naar Finland. Hij werkt als piloot voor een luchtkoeriersdienst tussen het Hoge Noorden en Spanje. Ana poogt haar liefdesverdriet te verdringen en begint een relatie met haar vroegere leraar Javier. Ondertussen laat Olga Alvaro zitten voor een Finse tvproducent die eveneens Alvaro heet. Ana, die Javier de bons geeft, krijgt de kans in Finland uit te rusten bij Alvaro’s Duitse vader Otto. En zo gebeurt het dat twee mensen die in de eeuwigdurende liefde zijn blijven geloven elkaar na zeventien jaar opnieuw ontmoeten op het uiterste puntje van de poolcirkel. Alleen het noodlot kan nog als spelbreker fungeren.

Op het eerste gezicht lijkt het verhaal erg ingewikkeld maar uiteindelijk blijkt dat, rekening houdend met noodlot en toeval, voor alles een simpele verklaring bestaat of dat uitleg niet vereist is.

De magisch-realistische en stiilvolle beeldesthetiek zorgt voor een uitgebalanceerde filmtaal die een grote cirkel beschrijft met tal van gebeurtenissen die ons leven beïnvloeden. Medem verrast ons met een frisse film, opgefleurd met uit het leven gegrepen elementen die tot nadenken stemmen.

Guido Claes in Film en Televisie 491

Freud is kinderspel vergeleken bij deze duizelingwekkende cavalcade van betekenissen. Goede filmverhalen moeten kunnen ademen, hun tijd nemen, ruimte laten voor verschillende interpretaties. Medems barokke beeldkabbalistiek maakt amechtig en doet hartstochtelijk verlangen naar eenvoudiger vormen van schoonheid en waarheid.

NRC Handelsblad – 29.09.99

Om te beginnen de namen: Otto en Ana, twee palindromen.
Met traditionele psychologie kunnen we hier niet veel aanvangen, de loqica van het sprookje komt al dichter in de buurt. In de wereld van Medem zijn toevalligheden en frivole details ernstig te nemen, ze hebben de functie van wegwijzers. Vreemd genoeg staat dit eiqenzinniq irrealisme nergens de geloofivaardigheid van de personages in de weg. Deze eigen stijl heeft ook weinig uit te staan met het begrip magisch-realisme, daarvoor poneert Medem zijn vertellingen niet met voldoende sérieux. De ironische relativering is essentieel in deze film en gaat hand in hand met een excessieve verbeelding. Ernst en humor zijn twee kanten van hetzelfde muntstuk. Het surrealisme komt al dichter in de buurt maar is dan ook weer niet compatibel met het romantische temperament van de cineast. Medem is een lucide dromer: zijn films getuigen van een strenge opbouw en montage. Even belangrijk is de poëtische en tegelijk ook laconieke verteltrant. Het resultaat is van een sprankelende frisheid, nog geaccentueerd door de beheerste visuele stijl, speels en tegelijk klassiek.

De Standaard – 14.04.99

Medem vertelt het verhaal niet strikt chronologisch, maar snijdt heen en weer tussen de verschillende fasen. Je moet als kijker zeer actief de plot reconstrueren door de status van de beelden en hun onderlinge relatie te interpreteren en te evalueren.

Stilistisch pakt de regisseur minder groots uit dan in vorige films, de filmische middelen zet hij subtieler en functioneler in: veel schaduwwerking in de interieurscènes en prachtige sfeervolle landschapsshots. Eén scène verbeeldt het liefdesverhaal uitstekend en is een mooi voorbeeld van Medems klasse: Ana en Otto zijn op zoek naar elkaar en zitten op een terras…

Skrien – oktober 1999

Deze film is samengesteld als een mozaïek waarvan de diverse elementen door de kijker in elkaar moeten gepuzzeld worden. De cineast, die eerst geneeskunde studeerde – specialisatie psychiatrie maakt soms een te qeforceerde indruk met zijn absurdistische nadruk op toeval en noodlot. Dat zijn de momenten waarop men de Medem achter de schermen als gesofisticeerde poppenspeler toch aan de touwtjes voelt trekken, waardoor de magie even doorprikt wordt.

De Morqen – 16.04.99

Het gevaar ligt op de loer dat bij een dergelijke scenarioconstructie de acteurs eerder marionetten dan personaaes van vlees en bloed zijn, maar een behendige Medem weet die valkuilen goeddeels te vermijden.

Trouw – 30.09.99

Julio Medem aan het woord:   uit het interview (21.01.99) Film en Televisie 491

In Spanje was er geen locatie die de poolcirkel kon voorstellen, daarom zijn we in Finland gaan filmen. Maar dat liep niet van een leien dakje. Er was veel goede wil maar alleen al de taal zorgde voor vertraging. Bovendien zijn we in Finland met de opnames begonnen en het begin van de film is daarna in Spanje gedraaid. Scenariogewijs waren de personages al volwassen maar ze hadden zich nog niet ingeleefd in het verhaal van de kinderen die later zouden beseffen dat eeuwige liefde bestaat en dat het toeval hen weer samen brengt. Ondanks alles zijn alle scènes in één week opgenomen en waren we dolblij in Spanje te kunnen verder werken.