De ouders van twee jongens staan in Hirokazu Kore-eda’s Like Father, Like Son voor een verschrikkelijk dilemma.
Dat verklaart alles, zegt een van de vaders in dit aangrijpende familiedrama als hij hoort dat zijn kind in het ziekenhuis verwisseld is met een andere baby. Want voelde hij niet altijd al dat de kleine Keita anders was? Bedeesder? Minder ambitieus? Minder begaafd?
Of die bloedband iets verklaart, zoals zijn eigen dominante oude vader graag denkt, en wat die dan verklaart, zijn vragen waar Hirokazu Kore-eda in z’n films steeds naar terugkeert. Wat betekent de band tussen ouders en kinderen? Welke verantwoordelijkheid schept die? En hoe verandert die over tijd als de kinderen zelf in de rol van ouders groeien?
Het dilemma waar de vier ouders in Like Father, Like Son voor staan, is de vraag of ze de jongens moeten ruilen. Wie beschouwen ze als hun echte zoon? Die met dezelfde genen of degene die ze hebben opgevoed? Kore-eda verbindt die situatie met iets wat de contouren van een nationaal trauma suggereert wanneer hij iemand laat zeggen dat na de Tweede Wereldoorlog veel Japanse gezinnen weeskinderen moesten opvoeden. Die hebben dus allemaal een antwoord moeten vinden op die vragen. Het wordt terloops opgemerkt, zoals het meeste bij Kore-eda zonder veel rumoer passeert. Een handbeweging is genoeg om onderlinge verhoudingen duidelijk te maken en de verstrengelde takken van een boom op de achtergrond kunnen een indruk geven van de verwarde emoties bij de personages op de voorgrond.
Het verklaart eigenlijk heel weinig, die bloedband. Genetisch verwant of niet, de band tussen ouders en kinderen draait om verantwoordelijkheid nemen. Jezelf opzij zetten, zoals Keita’s vader moet leren. Hoewel, dat klinkt ook weer simpeler dan de realiteit ooit zal zijn, want er is altijd de schaduw van het verleden. Of de schaduw van het ontbrekende verleden als kinderen en ouders elkaar jarenlang ontlopen hebben. Dan zit er niks anders op dan de verhoudingen opnieuw te kalibreren om te ontdekken wat er nog voor gemeenschappelijks is.
Vertrouwen kost tijd, bewijzen Kore-eda’s nauwkeurig gecomponeerde drama’s. Maar de personages weigeren die aan elkaar te geven. Ze laten elkaar in de steek omdat ze meer tijd voor zichzelf willen of om moeilijke vragen uit de weg te gaan. Eigen emoties eerst, is het motto van Kore-eda’s volwassenen. Gelukkig hebben die in Like Father, Like Son niet altijd het hoogste woord.
Ronald Rovers in De Filmkrant November 2013 #359
Zie ook FilmMagie nr. 640