Leave no Trace

Een veteraan voor de kat

Voor de veteraan Will (Ben Foster) is het leven geen ponykamp. Het is een kampeertrip. In de aangrijpende film ‘Leave No Trace’ – bij ons nooit in de bioscoop uitgebracht maar wel te zien op Play More van Telenet – leeft hij met zijn dochter Tom (Thomasin McKenzie) in de bossen aan de rand van Portland, in het noordwesten van de VS. Niet eens in een chalet, wel in een miezerig tentje. Het meisje moet een jaar of 13 zijn. Heeft zij ooit een ander leven gekend?

Will is niet bepaald een man die vrolijk fluitend door het leven gaat. Hij heeft als soldaat dingen gezien die hem nog altijd achtervolgen. Sinds zijn terugkeer heeft hij de maatschappij de rug toegekeerd. Vermoeden we, tenminste, want de Amerikaanse regisseuse Debra Granik (‘Winter’s Bone’) dropt de kijker zonder enige uitleg pardoes in het leven van Will en Tom. Flashbacks en voice-overs laat ze voor mindere filmmakers. We zien hoe de twee zijn afgestemd op elkaar en op de natuur. Geregeld houden ze ‘drills’: oefeningen in snel wegkomen en zich verstoppen. Tot hulpverleners hen toch in de gaten krijgen en hun verscholen leventje opbreken als een ­natte tent. Verplicht nemen ze hun ­intrek in een huis. Naarmate Toms nieuwsgierigheid naar de wereld groeit, komt de innige relatie met haar vader onder druk te staan.

Dat Granik goud in handen heeft met haar hoofdrolspelers, zie je meteen. Wat een sterke acteur is Foster. Hij is zo goed dat u hem misschien niet eens kent. Als een Houdini verdwijnt hij in elke rol die hij speelt. In Hell or high water was hij een vadsige overvaller die het niet pikte dat de bank beslag legde op het huis van zijn moeder. Nu spreekt hij met zijn blik de woorden die hij niet gezegd krijgt.

Even indrukwekkend is de onbekende McKenzie. Het moet wel dat Granik een oog heeft voor aanstormend talent: acht jaar geleden leerde zij ons Jennifer Lawrence kennen met ‘Winter’s Bone’, een prangende film die ze voor een schijntje had gedraaid. Het leverde de latere Hollywoodster meteen een eerste Oscarnominatie op.

Dat teruggekeerde soldaten vaak opboksen tegen een aartsmoeilijke re-integratie, is al lang geen geheim meer. Maar in de VS is het jaren wachten op fatsoenlijke begeleiding. Dan loopt het al eens fout, zelfs met een vader vol goede bedoelingen.
De film haalt zijn inspiratie in een op feiten gebaseerde roman van de Amerikaan Peter Rock. Het is een schrijnend relaas van een man op de vlucht voor zichzelf. Hoed af voor Granik, die het verhaal zonder opgepookte sentimentaliteit in beeld brengt. Leave no trace is een film die onder uw tentzeil kruipt, het is niets minder dan een meesterwerk.

Ruben Aerts De Standaard/DS2, donderdag 6 juni 2019, p. 16

Zie ook FilmMagie nr. 692