Io Sono Li

Soulmates uit China en Joegoslavië

De Chinese actrice Tao Zhao, bekend als de muze van regisseur Jia Zhangke in Still Life en 24 City, speelt de ontroerende titelrol in Io sono Li, de eerste speelfilm van de Italiaanse documentairemaker Andrea Segre.

De film begint met beelden van drijvende lichtjes op een donker wateroppervlak. Een stem vertelt dat dit een oud ritueel is om de verjaardag van de beroemde Chinese dichter Qu Yuan te vieren. Dan trekt de camera achteruit en gaat het licht aan. De kaarsjes dobberen niet rond op een of andere Chinese rivier, maar in de badkuip van een sjofel appartement in Rome.

Daar verblijft Shun Li (rol van Tao Zhao) met enkele lotgenoten. Zij werkt in een of andere sweat shop van de Italiaanse hoofdstad. Het geld dat ze daarmee verdient, gaat naar de organisatie die haar reis en verblijfsvergunning geregeld hebben. Niemand zegt haar wanneer die schuld afbetaald zal zijn. De jonge vrouw kan moeilijk protesteren, want de organisatie heeft haar beloofd dat ze ook haar achtjarig zoontje zullen laten overkomen.

Evenmin protest dus als Li zomaar naar Chioggia, een vermoeid vissersdorp in de lagune van Venetië, gestuurd wordt om daar in een café te gaan werken. Even ziet het ernaar uit dat Io sono Li een verhaal zal worden over immigratie en xenofobie, mensenhandel en andere moderne beschavingsziektes, maar die thema’s fungeren veeleer op de achtergrond. In essentie is dit het verhaal van twee verloren zielen. Een kroniek van eenzaamheid en vriendschap. In dat visserscafé in Chioggia behoort de oude Bepi (rol van Rade Serbedzjia) tot de stamgasten. Dertig jaar geleden is hij vanuit het land dat toen nog Joegoslavië heette naar Italië gekomen, maar hij voelt zich nog steeds een buitenstaander. Aan zijn vrienden zal het nochtans niet liggen, want zij zijn het die hem er steevast aan herinneren dat hij al dertig jaar tussen hen woont en werkt.

Ze noemen hem ‘de dichter’, niet zozeer omdat zijn taalgebruik zo poëtisch zou zijn, maar omdat hij zulke grappige rijmpjes kan verzinnen. Tussen Li en Bepi groeit een voorzichtige, tedere vriendschap. Balsem voor de eenzaamheid. Ondanks de cultuurverschillen en de taalbarrière herkennen ze elkaar als soulmates. Maar hun omgeving – zowel langs Chinese als langs Italiaanse kant – reageert afwijzend.

De poëzie en melancholie van Io sono Li gaan schuil in het rustige ritme, de prachtige fotografie van de in nevelen gehulde lagune, de uitstekende vertolkingen van Thao Zhao en Rade Serbedzjia en de delicate atmosfeer van breekbare emoties.
Een pareltje.

Jan Temmerman in De Morgen 16 juli 2013

Zie ook FilmMagie nr. 637