Girl

Als Lara langzaam de tape wegtrekt waarmee ze haar piemel naar achter heeft geplakt, op de wc in het gerenommeerde balletinstituut, voel je de pijn zinderen. Ze ademt hoorbaar als de huid op haar onderbuik in close-up zichtbaar wordt, rood en geïrriteerd. Op de tanden bijten, door de pijn heen: Lara is niet anders gewend. Ze wil twee dingen worden: prima ballerina en vrouw. In beide gevallen zit haar jongenslijf in de weg. Dus volgt ze de ongeschreven regel die elke ambitieuze ballerina kent: als het lijf zich niet goedschiks plooit, dan maar kwaadschiks.

Girl gaat over transgenders. Over ballet en bloedende tenen. Meer algemeen: over de botsing tussen de wil en het lichaam. Het is niet minder dan een droomdebuut voor de 27-jarige Belgische regisseur Lukas Dhont. Zijn film won in Cannes vier prijzen, waaronder die voor beste debuut en beste acteur.

Terecht, alle lof. Dhont toont zich een even zelfverzekerd als empathisch regisseur. Met Girl dient hij niet de gebruikelijke transgenderfilmproblemen op. Lara twijfelt niet over haar transitie. Er hoeft evenmin iets te worden bevochten: haar liefhebbende vader en broertje maken nergens problemen van, de doktoren hebben het proces in gang gezet. Ze krijgt een kans op de balletacademie – ze hoeft er in principe niets te verbergen. Girl gaat niet over discriminatie of pesterijen.

Probleem is dat het Lara allemaal niet snel genoeg gaat. Het moment dat zij een vrouwenlichaam zal hebben, laat zeker nog twee jaar op zich wachten en dat voelt voor de tiener als een eeuwigheid. Haar klasgenootjes konden vanaf hun 12de al hun borsten zien groeien en oefenen met spitzen. Voor de 15-jarige Lara begint dat allemaal nu pas en ze wil en moet hen in sneltreinvaart proberen bij te benen.

Met het knappe, onnadrukkelijke script van Dhont en Angelo Tijssens, waarin geen woord te veel of te weinig is, is het aan acteur Victor Polster om Lara’s strijd tussen geduld en tienerhaast te tonen. Hij doet dat fenomenaal: zo zacht en bedeesd als Lara spreekt, zo verbeten toont hij haar ook. Zijn glimlach krijgt hoe langer hoe meer iets gemaakts. Er zijn transgenders die problemen hebben met de casting van een jongen in deze rol, maar Polster doet de kritiek moeiteloos vergeten.

Over het lichaam gaat het, en daarmee mag de kijker soms wat brutaal met Lara meegluren in de spiegel. Het begrijpelijke, maar extreme einde van Girl zal het publiek verdelen. Maar hoe meesterlijk weet Dhont de druk in zijn film langzaam maar zeker op te voeren. Wat daarbij goed werkt zijn de balletscènes, duizelingwekkend gedraaid door cameraman Frank van den Eeden. Terwijl Lara draait en draait voelt een val steeds onvermijdelijk, terwijl je toch zo vurig hoopt dat ze blijft staan.

de Volkskrant, donderdag 01 november 2018, p. 41

Zie ook FilmMagie nr. 686