El Castigo

‘El castigo’ is één lang shot van verpletterende wanhoop

In één zenuwslopend shot vangt Matías Bize hoe de haarscheurtjes in de relatie van een stel openbreken wanneer hun zoontje verdwijnt.
“Ana, is het zo niet ver genoeg?” zegt Mateo zachtjes. Het zijn de eerste woorden in El castigo, waarin nog vele woorden tussen het stel zullen volgen.

Ana zit achter het stuur, verbeten, opgefokt. Het lijkt of Mateo’s woorden haar uit een trance schudden. Ze stopt, keert de auto. Maar terug op de plek waar het stel hun zeven jaar oude zoon in een woedende opwelling voor straf uit de auto zetten, blijkt de jongen verdwenen. Hem echt achterlaten was natuurlijk nooit het plan, ze zijn hooguit twee minuten weggeweest, maar nu is hij nergens te bekennen.
Ana en Mateo kammen het bos uit, voor zover ze daartoe als stadsmensen in staat zijn, steeds wanhopiger als de nacht begint te vallen. Ze bellen de politie en kibbelen vervolgens over hoeveel ze moeten vertellen over hun eigen aandeel in het drama. Het kibbelen wordt bekvechten wordt ruziën, de haarscheurtjes in hun relatie breken open, diep weggestopt oud zeer borrelt op. En ondertussen vraag je je als kijker af: heb ik eigenlijk al een cut gezien?

Nee dus: El castigo (‘de straf’), de negende speelfilm van de Chileense filmmaker Matías Bize, is opgenomen in één lang aangehouden shot. De camera volgt Ana (Antonia Zegers) en Mateo (Néstor Cantillana) in hun wanhoop.

Het is een techniek die Bize ook in zijn eerste speelfilm Sábado (2003) al gebruikte. Het effect ervan is in El castigo een zenuwslopende spanning (al werkt het heel soms ook averechts: het bos lijkt kleiner doordat we steeds op dezelfde open plek terugkeren).
Die spanning komt tot ontlading als Ana eindelijk iets opbiecht dat voor vele moeders (en vaders) herkenbaar zal zijn, maar zelden hardop wordt geuit. Het is een emotioneel verpletterend moment, temeer door de wetenschap dat ook de acteurs de hele film in één ruk speelden.

Joost Broeren-Huitenga in Het Parool, 19 juli 2023